Cà chua là một trong những loại thực phẩm phổ biến ở nước ta, nó luôn xuất hiện trong căn bếp của mỗi gia đình. Bạn có thể dễ dàng chế biến chúng, có thể sử dụng để trang trí hoặc cũng có thể để làm đẹp. Chúng được xếp vào các loại rau củ có giá trị kinh tế cao và được gieo trồng khắp trên cả nước. Hiện nay trên thế giới có đến 7500 loại cà chua khác nhau với hình dáng, màu sắc và kích thước, … khác nhau.
Cà chua là một loại cây trồng phổ biến trong nhà kính với điều lý tưởng để trồng chúng. Bạn có thể thu hoạch được nhiều vụ trong năm nếu như kiểm soát được nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng tốt. Lưu ý rằng việc xử lý thích hợp các điều kiện nhà kính này tạo điều kiện thuận lợi cho hai trong số các quá trình quan trọng nhất: thụ phấn thành công và ngăn ngừa dịch bệnh.
Là trái cây hay rau củ?
Cà chua là một trong năm loại trái cây được tiêu thụ nhiều nhất nhưng bạn có biết chúng là trái cây hay rau củ không? Hiện nay hầu hết mọi người đều nghĩ rằng cà chua là một loại rau củ nhưng thực tế chúng lại là một loại trái cây, bởi vì chúng được hình thành từ bông hoa và có chứa hạt theo định nghĩa khoa học.
Tuy nhiên, theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, cà chua được coi là trái cây trong khi các chuyên gia dinh dưỡng và thương mại làm vườn coi chúng như một loại rau. Từ "trái cây" được sử dụng để biểu thị đường và thịt trong khi "rau" có nghĩa là nó không có hàm lượng fructose quá cao. Tuy nhiên, về mặt thực vật học, cà chua không thể nghi ngờ là một loại trái cây. Vì vậy, về mặt kỹ thuật, cà chua là quả của cây cà chua, và nó được sử dụng như một loại rau trong quan điểm ẩm thực.
Cà chua là trái cây
Chọn loại cà chua bạn muốn trồng trong nhà kính
Hiện nay có rất nhiều giống cà chua trên thị trường, không chỉ có giống ở Việt Nam mà còn có rất nhiều loại cà chua đến từ các nước phương Tây. Hầu hết, ban đầu chúng có màu xanh, chín sẽ ngả từ vàng đến đỏ. Cà chua có vị hơi chua và là một loại thực phẩn bổ dưỡng, giàu vitamin C và A, đặc biệt có chứa nhiều licopeme tốt cho sức khỏe.
-
Cà chua bi – cherry tomato
Có nguồn gốc từ Thái Lan, là loại cà chua có trái nhỏ, hình dạng tròn, màu đỏ để rất đẹp. Cà chua bi có vị chua nhưng ngọt hơn cà chua thông thường. Chúng tuy quả nhỏ nhưng dễ trồng và có thể trồng được nhiều vụ trong năm, sai quả, năng suất từ 0,2 đến 2kg/ cây tùy thuộc vào từng giống và cách chăm sóc. Thời gian thu hoạch nhanh, chỉ khoảng 3 tháng. Cây có thịt dày, cứng, chắc rất thích hợp để ăn sống, làm salat hoặc nhiều món khác.
Cà chua bi
-
Cà chua chịu nhiệt Smile
Hiện nay chúng là giống cà chua phổ biến và được gieo trồng nhiều nhất ở nước ta. Đây là giống cà chua chuyên biệt được gieo trồng quanh năm, đặc biệt là cả mùa mưa và mùa khô. Loại giống này được lai tạo theo hướng chống và kháng các loại sâu bệnh tốt. Cây cho nhiều trái, kích thước trung bình, có trọng lượng khoảng 120 – 140 gr 1 quả. Chúng cho khoảng 80 – 100 quả và thời gian thu hoạch từ 60 đến 65 ngày.
-
Cà chua cỡ đại – Tomato Beefsteak
Đây là giống cà chua cỡ lớn có nguồn gốc từ Trung Mỹ. Đây là giống cà chua có quả rất lớn, trọng lượng trung bình một quả lên tới 400g, quả màu hồng đỏ, mọng nước, thịt dàym có nhiều ngăn nhỏ chứa hạt. Nguồn gốc tên beefsteak là do loại cà chua này chỉ cần một lát là có thể lấp một lát bánh mì sandwich hoặc hamburger dùng kẹp với bò nướng. Giống cà chua này rất dễ trồng, cho nhiều trái và năng suất cao.
Cà chua cỡ đại
-
Cà chua mận
Cà chua mận là loại cà chua được sử dụng trong công nghệ nước sốt cà chua, đặc biệt là để chế biến món mì Ý spaghetti. Giống cà chua này có hình dáng hơi thon dài giống quả trứng. Chúng có vị ngọt nhất trong tất cả các giống cà chua, có thịt dày, khô và chứa ít hạt. Loại cà chua này ít được trồng phổ biến vì việc chọn giống và trồng cây cà chua mận khá kỹ lưỡng, chúng cần được trồng với điều kiện thích hợp nhất với đủ yếu tố nhiệt độ, ánh sáng phải từ 28 đến 32 độ.
Cà chua mận
-
Cà chua tím
Là loại cà chua khi chín có màu tím. Chúng thường được nhập khẩu từ mỹ nhưng không chỉ Mỹ mà có nhiều quốc gia khác cũng lai tạo được. Hiện nay chúng phục vụ chủ yếu cho mục đích y học nhưng tất nhiên chúng ăn cũng rất ngon. Ở Việt Nam hiện nay giống cà chua này không được bán phổ biến.
Gieo hạt cà chua
- Cà chua có thể trồng được quanh năm, tuy nhiên cà chua phát triển mạnh, nhất là thời tiết mát mẻ. Ở miền núi nên gieo trồng vào tháng 9 đến tháng 12, ở vùng đồng bằng và trung du Bắc Bộ nên gieo vào sau tháng 12. Chính vụ cà chua có thể gieo vào tháng 1 thu hoạch vào cuối tháng 5 hoặc tháng 6. Nghịch vụ có thể gieo hạt tháng 6 tháng 7 và thu hoạch tháng 9, tháng 10.
- Bạn có thể mua khay ươm hạt vào cho đất tơi xốp vào. Tạo các lỗ và gieo hạt cách nhau khoảng 5cm. Sau đó cho một nhúm đất mỏng lên trên và tưới nhẹ. Tốt nhất nên tưới bằng bình phun sương tránh cho hạt bật lên trên. Mỗi lỗ chỉ nên cho 1 hạt. Bạn cũng có thể mua các viên nén ươm hạt.
- Để hạt giống có thể nảy mầm, chúng cần phải đảm bảo đủ nước tưới, ánh sáng và nhiệt độ. Chúng cần ít nhất 6 – 8 tiếng có đủ ánh sáng và nhiệt độ không dưới 21 độ C. Hạt giống thường nảy mầm trong một hoặc hai tuần, nhưng sau khoảng 1 tháng mới xuất hiện lá thật. Lúc ấy bạn mới nên trồng trong nhà kính.
Gieo hạt cà chua vào khay
Trồng và chăm sóc cà chua trong nhà kính
- Trước khi chuyển cây trồng vào nhà kính, bạn cần kiểm tra độ pH của đất, lý tưởng là từ 5.8 đến 6.8.
- Bạn nên trồng cà chua khi nhiệt độ ít nhất là 15 độ C. Nên chuyển cây con cà chua từ khay ra hố đã chuẩn bị sẵn. Trồng từng cây xuống đất, nén chặt lại để loại hết bóng khí. Bạn nên lấp đất đến dưới tầng lá thấp nhất.
- Nhiệt độ phát triển tốt nhất của cà chua là từ 21 đến 27 độ C và ban đêm từ 16 đến 18 độ C. Độ ẩm cần duy trì dưới 90% để cây có thể phát triển tốt nhất.
- Tưới nưới cho cây hằng ngày để chúng nhanh chóng ra rễ mới. Bạn nên sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để đảm bảo cây trồng luôn đủ nước, đủ ấm để phát triển.
- Mỗi tuần một lần, bạn nên ngắt bỏ các chồi ở vị trí lá tiếp xúc với thân cây. Chỉ để lại chồi chính ở trên ngon và chồi cao nhất ở bên dưới nó. Việc này hướng cho cây cà chua phát triển lên cao thay vì chiều ngang.
- Cố định các cây cà chua vào chiếc cọc hay giàn để giữ chúng phát triển thẳng đứng. Vào mùa cao điểm, cây sẽ phát triển lên khoảng 15 cm mỗi tuần và sẽ cần buộc lại hàng tuần.
- Thụ phấn cho cây cũng khá quan trọng. Khác với nhiều cây khác, cà chua có thể tự thụ phấn nhưng chúng cũng cần được hỗ trợ vì phấn hoa có thể bị kẹt trong ống. Bạn có thể rung lắc để phấn hoa rơi xuống, bởi hầu hết trong nhà kính không có ong hoặc gió mạnh, bạn sẽ phải thụ phấn cho cây khi hoa đã nở hoàn toàn.
- Ngoài việc bỏ chồi thì bạn cũng nên cắt tỉa, để mỗi chùm chỉ khoảng 4 đến 5 quả, loại bỏ những quả nhỏ hoặc bị biến dạng. Nếu bạn trồng giống cà chua nhỏ thì có thể bỏ qua bước cắt tỉa này.
Cố định cà chua vào các cọc để chúng thẳng đứng trong nhà màng
Thu hoạch và bảo quản
- Trồng cà chua bao lâu thì thu hoạch: Bạn nên thu hoạch muộn nhất có thể vì cà chua chín cây lâu sẽ trở nên đầy đặn và có màu đỏ đậm hơn. Nếu bạn trồng với quy mô lớn thì nên thu hoạch sớm để có thể bảo quản trong quá trình vận chuyển, tránh dập vỡ.
- Cà chua không thể bảo quản được lâu nên bạn nên sử dụng ngay sau khi hái, chúng sẽ cho trái ngon nhất. Đừng để cà chua quá một tuần trong bếp của bạn.
Cà chua sử dụng ngay khi hái xuống sẽ ngon nhất
Kiểm soát sâu bệnh
- Hãy nhớ thường xuyên thông gió cho nhà kính của bạn vào mùa hè để ngăn ngừa sâu bệnh.
- Thay đất trước khi trồng lứa cà chua khác để phòng trừ sâu bệnh hại rễ.
- Duy trì đất ẩm nhưng lưu ý không tưới quá nhiều nước vì đất ẩm có thể thúc đẩy bệnh tắt ẩm và các vấn đề nấm mốc khác.
- Không lắp đặt hệ thống tưới trên cao vì lá của cây cà chua rất dễ bị nhiễm bệnh.
- Cắt tỉa những lá rụng để có nhiều ánh nắng mặt trời để ngăn ngừa nấm mốc xám.