Canh tác trong nhà màng và nhà lưới là các giải pháp được nhiều người sử dụng để làm nông nghiệp theo xu hướng hiện đại, mang lại sản phẩm như rau củ, quả chất lượng cao đến người tiêu dùng. Hai phương pháp trên đều có những ưu và nhược điểm riêng để phù hợp với việc canh tác cụ thể. Sau đây chúng tôi sẽ giải thích rõ hơn về cấu tạo cũng như tác dụng và ưu nhược điểm của chúng.
Nhà lưới là gì?
Nhà lưới là mô hình xây dựng làm khung hay cột đỡ bằng kim loại như sắt, thép và được bao bọc xung quanh bằng các loại lưới như lưới chắn côn trùng hay lưới che nắng. Nhà lưới được dùng để canh tác nông nghiệp với tác dụng che chắn khỏi mưa nắng cũng như côn trùng, tránh tác động của mặt trời với cây trồng hay vật nuôi trong nhà lưới.
Mô hình nhà lưới có hai dạng là nhà lưới kín và nhà lưới hở. Nhà lưới kín sẽ được quây toàn bộ xung quanh và trên mái bằng lưới trong khi nhà mái hở chỉ được phủ lưới ở trên mái và một phần ở xung quanh.
nhà lưới được lợp bằng lưới che nắng
Ưu điểm của nhà lưới:
- Chi phí ban đầu của nhà lưới không quá cao do vật liệu rẻ hơn và không mất chi phí cho hệ thống nhiệt độ hay độ ẩm trong nhà lưới.
- Bảo vệ cây trồng khỏi côn trùng phá hoại, từ đó giảm thiểu được lượng thuốc trừ sâu cũng như thuốc bảo vệ thực vật cho cây trồng.
- Tạo môi trường cần thiết để cây trồng phát triển.
- Dễ dàng lắp đặt và sửa chữa.
- Không khí tự nhiên và thông thoáng.
- Giúp bảo vệ cây trồng khỏi thời tiết khắc nghiệt, như mưa gió, giảm nhiệt độ cho cây trồng trong những ngày nắng nóng.
Nhược điểm của nhà lưới
- Một số mầm bệnh có thể xâm nhập được vào nhà lưới vì môi trường không hoàn toàn cách ly với bên ngoài.
- Khó khăn cho việc kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm.
- Thời gian sử dụng ngắn hơn nhà màng hay nhà màng.
Vật liệu làm nhà lưới
Vật liệu chính để làm nhà lưới là lưới chắn côn trùng hay hưới che nắng. Bạn có thể kết hợp cả 2 vật liệu này bằng cách sử dụng lưới che nắng trên mái và lưới chắn côn trùng ở xung quanh hoặc có thể sử dụng riêng rẽ từng loại lưới này.
- Lưới che nắng có tác dụng chắn một phần ánh sáng mặt trời xuống mặt đất giúp cây trồng tạo bóng mát và ngăn tia cực tím chiếu trực tiếp xuống cây trồng. Ngoài ra lưới che nắng còn làm giảm lượng mưa xuống giúp cây không bị rách lá hay giảm xói mòn đất khi trời mưa quá lớn.
- Lưới chắn côn trùng giúp ngăn chặn côn trùng tiếp cận và đẻ trứng trên cây nhờ vào mắt lưới nhỏ giúp ngăn chặn từ các loại côn trùng có kích thước nhỏ đến lớn. Đơn vị để đo mắt lưới là Mesh, giá trị này càng lớn thì mắt lưới sẽ càng nhỏ.
Lưới che nắng và lưới chắn côn trùng làm nhà lưới
Nhà màng là gì?
Nhà màng là công trình có cấu trúc tường và mái được lợp bằng màng nhà kính. Chúng có nguồn gốc là nhựa Polyethylen (PE) trong suốt. Loại vật liệu này có khả năng truyền sáng tốt giúp cho cây trồng được cung cấp đầy đủ ánh sáng để quang hợp đồng thời bảo vệ cây trồng khỏi các yếu tố bên ngoài như nắng mưa, sâu bệnh hay bụi bẩn.
Môi trường trong nhà màng thường kín để không chịu tác động của thời tiết, tuy nhiên vẫn để hở cửa sổ để thông gió nhằm giảm nhiệt độ cũng như trao đổi không khí ra bên ngoài. Ngoài ra còn có hệ thống thông gió bằng quạt công suất lớn, hệ thống quản lý nhiệt độ, độ ẩm, hệ thống tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa giúp điều khiển khí hậu trong môi trường nhà kịnh.
Do có khả năng cách lý với môi trường bên ngoài nên nhà màng được ưu tiên để trồng trọt tại một số khu vực có khí hậu khắc nghiệt hoặc những nơi bị ôi nhiễm không khí hay nguồn nước.
Nhà màng là gì?
Ưu điểm của nhà màng:
- Có khả năng kéo dài thời gian trồng trọt sớm hoặc muộn hơn so với trồng ngoài trời hoặc có thể canh tác trái vụ giúp tăng sản lượng cho người nông dân.
- Kiểm soát được môi trường khí hậu như nhiệt độ, độ ẩm cũng như các loài sâu bệnh.
- Tăng lượng ánh sáng được khuếch tán trong môi trường nhà màng, cây trồng có thể hấp thụ ánh sáng kể cả dưới mặt lá. Nhờ đó giảm được côn trùng gây hại thường trú ẩn dưới mặt lá hay tán cây.
- Chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt và có thể sử dụng trong một thời gian dài.
Nhược điểm của nhà màng:
- Chi phí đầu tư ban đầu khá cao, không phù hợp với một số bà con nông dân có chi phí thấp
- Diện tích sử dụng và canh tác không quá lớn.
Vật liệu làm nhà màng
Nhà màng sử dụng chính là màng nhà kính PE (Polyethylene), ngoài ra còn một số khác sử dụng Màng PVC (Polivinyl Clorua) hay Màng PEVA (ethyl vinyl acetate). Với những ưu điểm như lắp đặt thi công nhanh, có khả năng chống tia UV, giữ nhiệt, giữ ẩm tốt, hạn chế bụi bẩn hay hình thành giọt nước trên bề mặt, nhà màng được làm từ PE được ưa chuộng nhất hiện nay. Một số thương hiệu sản xuất màng nhà kính nhập khẩu như màng GreenPro 7 lớp của Ấn độ hay màng Politiv, màng Ginegar và màng Apolo của Isarel cũng khá phổ biến trên thị trường và được nhiều người tin dùng.
Vật liệu làm nhà màng
So sánh nhà lưới và nhà màng
Điểm giống nhau
- Giúp bảo vệ cây trồng khỏi thời tiết và môi trường khắc nghiệt.
- Chống côn trùng và sâu bệnh hại cây.
- Tạo môi trường thích hợp cho cây trồng phát triển.
- Dễ dàng lắp đặt và sửa chữa.
- Đa dạng về vật liệu và kích thước.
- Sử dụng chủ yếu để canh tác nông nghiệp.
Điểm khác nhau
- Vật liệu để làm nhà lưới là sử dụng lưới che nắng và lưới chắn côn trùng con nhà màng là sử dụng màng nhà kính.
- Trong khí sử dụng nhà lưới có thể kiểm soát được một phần thì nhà màng sẽ cho môi trường hầu như cách biệt với bên ngoài và có thể kiểm soát hoàn toàn môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, nguồn nước hay côn trùng và dịch bệnh.
- Chi phí lắp đặt và xây dựng nhà màng sẽ cao hơn làm nhà lưới một chút do kết cấu khung đỡ nhà màng sẽ phức tạp và chắc chắn hơn, giá thành của màng nhà kính sẽ có hơn lưới chắn côn trùng hay lưới che nắng.
- Nhiệt độ bên trong nhà màng thường sẽ cao hơn môi trường so với nhà lưới. Tuy nhiên có thể điều chỉnh được nhiệt độ trong nhà màng bằng hệ thống thông gió hay điều hòa.
- Nhà lưới chỉ có thể trồng đúng vụ nhưng nhà màng có thể trồng cây trái vụ.
Vậy khi nào nên sử dụng nhà lưới?
Sử dụng nhà lưới khi nhiệt độ và độ ẩm không thay đổi nhiều giữa ngày và đêm hay mùa đông và mùa hè. Nhà lưới có không gian thông thoáng, phù hợp với khí hậu nắng nóng.
Nhà lưới khi sử dụng lưới che nắng sẽ giúp giảm bớt ánh sáng mặt trời tạo bóng râm cho cây thích hợp với cây trồng ưa bóng mát. Những cây trồng này không cần nhiều ánh sáng để quang hợp như phong lan, các loại rau ăn lá như rau cải, xà lách, mồng tơi, súp lơ hay các loại rau củ như cà chua, bí đỏ, củ cải hay cà rốt.
Chi phí lắp đặt nhà lưới không cao nên phù hợp với canh tác nhỏ lẻ hay chưa đủ kinh phí để đầu tư hệ thống nông nghiệp hiện đại hơn.
Ở các khu vực hay xảy ra hiện tượng mưa đá thì nên lựa chọn nhà lưới sẽ giúp cây trồng của bạn an toàn hơn, đồng thời nhà lưới sẽ chắc chắn hơn nhà màng.
Sử dụng nhà lưới để trồng rau
Khi nào nên sử dụng nhà màng?
Nhà màng được làm bằng vật liệu polyethylen (PE) có độ trong suốt cao và khuếch tán ánh sáng tốt thích hợp cho các loại cây trồng cần lượng nhiều ánh sáng để quang hợp như hoa lan, hoa ly, hoa hồng hay dưa lưới, dưa vàng, dâu tây, cà chua, bầu bí.
Sử dụng nhà màng khi khu vực có khí hậu lạnh hay mát mẻ hơn là sử dụng cho khu vực có khí hậu nóng. Ngay cả vào ban đêm hay mùa đông, nhà màng sẽ giữ được nhiệt độ ổn định. Tuy nhiên khi nhiệt độ khu vực trở lên quá nóng như miền trung thì bạn có thể sử dụng điều hòa giúp cho môi trường trong nhà kính được tốt nhất.
Nhà màng có thể kiểm soát được dịch bệnh nên khi trồng những loại cây có giá trị kinh tế cao hay khi ươm trồng cây giống, cây con bạn nên sử dụng nhà màng thay cho nhà lưới. Kết hợp với hệ thống tưới nhỏ giọt hay phun mưa, bạn có thể kiểm soát được nguồn nước ngay cả những khu vực bị ôi nhiểm môi trường do khí thải từ các nhà máy công nghiệp.
Chi phí để làm nhà màng sẽ cao hơn so với nhà lưới nên chúng phù hợp với canh tác nông nghiệp quy mô vừa hoặc lớn để trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao. Độ bền của nhà màng cũng cao hơn nhà lưới nên bạn có thể trồng các loại cây lâu năm mà không phải thường xuyên sửa chữa hay thay thế.
Khi nào nên sử dụng nhà màng?
Tổng kết
Trên đây là một số đặc điểm giống và khác nhau của nhà màng và nhà lưới. Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế vào nhu cầu hay mục đích sử dụng, bạn có thể chọn xây dựng nhà màng hay nhà lưới. Nhìn chung chúng đều giúp cho cây trồng của bạn phát triển trong điều kiện tốt nhất giúp rau trồng của bạn có mẫu mã đẹp, chất lượng sản phẩm tốt hơn. Ngoài ra để xây dựng hay nhà màng hay nhà lưới bạn cần sử dụng một số vật tư như màng nhà kính, lưới che nắng, lưới chống côn trùng, bạt trải nền, màng phủ nông nghiệp, …Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp các bạn có thể lựa chọn giải pháp nông nghiệp phù hợp với nhu cầu sử dụng, mang lại sản phẩm có chất lượng và kinh tế cao.