Hoa lan là loại cây trồng phổ biến trong gia đình với những bông hoa đẹp và thanh lịch không thể phủ nhận, mang lại cảm giác êm dịu cho bất kỳ không gian nào chúng ở.  Loài hoa kỳ lạ này đã nổi tiếng là kén chọn và khó trồng, nhưng thực tế có phải vậy không?

Hoa lan thường được coi là kỳ lạ, nhưng trên thực tế chúng là một họ thực vật cực kỳ lớn với các loài mọc ở hầu hết các lục địa! Điều khiến họ trở nên khác biệt là các yêu cầu phát triển cơ bản của họ khác với những gì mà hầu hết mọi người đã quen. Vì lý do này, tốt nhất bạn nên trồng lan trong nhà lưới để bạn có thể kiểm soát môi trường của chúng nhiều nhất có thể.

Nhà lưới cho phép bạn kiểm soát và bắt chước các điều kiện phát triển của môi trường tự nhiên của lan. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ điểm qua 5 loại lan hàng đầu nên trồng nếu bạn mới bắt đầu, và chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách trồng và chăm sóc chúng trong nhà lưới.

Một số loại hoa lan phổ biến ở Việt Nam

Bạn có biết rằng hoa lan mọc ở mọi loại khí hậu và trên mọi lục địa, ngoại trừ Nam Cực? Do đó, bạn không nên ngạc nhiên rằng hoa lan có đủ loại hình dạng, kích cỡ và màu sắc. Có một số loài lan hiếm và đẹp ngoài kia mà bạn có thể mơ ước được trồng.

Tuy nhiên, nếu bạn là người mới bắt đầu trồng lan, tốt nhất bạn nên bắt đầu với những loại lan bán sẵn trên thị trường, loại lan này sẽ không chỉ ít tốn kém hơn mà còn dễ trồng và dễ chăm sóc hơn. Dưới đây là 5 loại lan hàng đầu của chúng tôi để trồng trong nhà lưới:

Lan hồ điệp

Lan Hồ điệp hay lan Bướm đêm là loại lan phổ biến do dễ trồng, cây có hoa nở quanh năm. Lan hồ điệp dễ trồng trong nhà và nở rất lâu. Chăm sóc lan Hồ điệp phải có ánh sáng và độ ẩm phù hợp. Mỗi năm sẽ mọc ra một hoặc hai lá mới. Khi giai đoạn tăng trưởng hoàn tất, một cành hoa sẽ mọc từ thân bên dưới lá thứu hai hoặc thứ ba tính từ trên xuống. Thường lan Hồ điệp sẽ nở vào cuối đông qua xuân, rất hợp để chơi trong dịp tết.

Lan Phi Điệp Tím

Phi điệp tím hay còn gọi là lan Giả hạc. Là một trong các loại lan dễ trồng, đây là một loại lan khỏe, dễ chăm sóc, là loài cây được ưa chuộng, rất nhiều người săn đón hiện nay. Bởi phi điệp tím có nhiều mặt hoa và màu sắc, hình dạng và kích thước cũng khác nhau nên nhiều khi người chơi cũng không biết hoa lan trông như thế nào cho đến khi nở.

Lan Vũ Nữ

Loài lan này có khoảng 600 giống khác nhau. Lan có những củ bẹ to hoặc nhỏ phía trên có 1 hoặc 2 lá. Lan vũ nữ thường nở vào mùa xuân hoặc mùa hè. Từ lúc hoa nở đến lúc hoa tan chỉkhoảng từ 2 đến 4 tháng. Đây là loài ưa sáng, nếu không đủ ánh sáng lá sẽ có màu xanh đậm, trong khi nếu quá nhiều ánh sáng chúng có thể ngả sang màu đỏ.

 Lan Ngọc Điểm

Lan Ngọc Điểm hay còn gọi khác là Lan Đai Châu. Thường mọc thành chùm dày đặc, màu sắc bắt mắt. Thường được tìm thấy ở nhiều cao nguyên Nam Trung Bộ. Hoa có điểm đặc biệt là tỏa hương thơm và thường ra hoa vào dịp tết. Lan Ngọc Điểm có nhiều màu sắc như màu trắng tinh khiết, màu hồng phấn hay màu vang đỏ.

Lan Hài

Là một giống hoa đẹp, có giá trị kinh tế cao. Tổng thể phối màu khá đặt biệt: màu xanh lục của lám màu tím pha với tía của cành hoa. Cánh hoa đạm ở mặt trước và nhạt dần ở mặt sau, mép cuộn lại.

Đây là loài ưa ẩm, cần tưới nước thường xuyên nhưng lại chịu được úng. Gọi là lan Hài vì chúng có chiếc túi độc đáo, dễ dàng làm cây cảnh trong nhà.

Chuẩn bị nhà lưới trồng hoa lan

Nếu bạn muốn trồng lan, chỉ cần có một nhà lưới thôi là chưa đủ. Nhà lưới của bạn nên có các tính năng phù hợp để trồng lan khỏe mạnh. Sau đây chúng tôi sẽ mô tả các đặc điểm tạo nên một nhà lưới phù hợp để trồng lan:

• Nhà lưới phải rộng rãi: Để khu vườn của bạn có đa dạng về loại lan khác nhau và cung cấp đủ ánh sáng mặt trời cho lan.
• Việc cung cấp ánh sáng thích hợp trong nhà lưới của bạn là rất quan trọng để trồng lan. Bạn cần bảo vệ những cây này khỏi ánh nắng trực tiếp hoặc quá gay gắt sẽ làm cháy lá lan của bạn. Bạn cũng không được để lan ở chỗ quá tối vì lan là loài thực vật ưa ánh sáng.
• Độ ẩm là một yêu cầu thiết yếu đối với lan. Độ ẩm nhà lưới của bạn nên từ 40-70% . Nếu bạn không sống ở nơi có khí hậu ẩm ướt, máy tạo độ ẩm hoặc hệ thống phun sương có thể giúp tăng độ ẩm trong nhà lưới của bạn.
• Hầu hết các loài lan thích nhiệt độ ấm áp, nhưng hãy nhớ kiểm tra các yêu cầu riêng của từng loài lan vì một số loài thích khí hậu mát mẻ hơn. Nói chung, bạn nên điều chỉnh nhiệt độ trong nhà lưới khoảng 20-27°C vào ban ngày và 17-22°C vào ban đêm. Hầu hết các loài lan cần sự thay đổi nhiệt độ vào ban đêm để nở hoa. Nếu bạn ở nơi có khí hậu lạnh, hãy sử dụng hệ thống sưởi ấm.

Cách trồng lan trong nhà lưới

Trồng lan từ hạt giống có thể mất nhiều năm kể từ khi hạt giống đến khi ra hoa. Vì vậy, hầu hết người trồng lan mua cây phong lan non từ các cửa hàng cung cấp giống.

Dưới đây là một số điều bạn cần lưu ý khi bố trí hoa lan trong nhà lưới:

• Chọn kích thước và hình dạng chậu phù hợp cho lan của bạn. Bạn hãy sử dụng những chiếc chậu nông, có lỗ thoát nước tốt để thoát nước thừa ra ngoài. Chậu sâu có xu hướng giữ quá nhiều độ ẩm, và lan thì không thích bị ẩm ướt.
• Tiếp theo, lấp đầy nửa chậu của bạn bằng hỗn hợp giá thể trồng lan. Lan sẽ không phát triển tốt trong đất thông thường.
• Nhẹ nhàng đặt cây lan lên bề mặt đất và lấp đất lên trên. Đảm bảo gói chắc chắn xung quanh cây lan để giữ cho cây lan được thẳng đứng.
• Cung cấp cho cây của bạn một loại phân bón đa dụng hoặc chuyên dụng cho lan. Bạn có thể lấy những thứ này từ hầu hết các cửa hàng cung cấp đồ làm vườn.
• Khi cây phong lan phát triển trong nhà lưới của bạn, nó sẽ bắt đầu phát triển một bộ rễ khỏe. Khi rễ trở nên quá lớn so với chậu, bạn sẽ cần thay chậu lan vào một chậu lớn hơn một chút (nhưng không quá lớn).
• Để thay chậu lan của bạn, hãy làm theo quy trình trồng thường xuyên. Bạn có thể thêm sỏi hoặc đá ở đáy chậu để cải thiện hệ thống thoát nước nếu cần thiết. Tránh thay chậu thường xuyên vì lan rất nhạy cảm.

Hỗn hợp giá thể

Lan không thể sống trong đất thông thường. Thay vào đó, giá thể cho lan nên là hỗn hợp các vật liệu mô phỏng môi trường tự nhiên của chúng.

Nhiều loài lan là thực vật biểu sinh nghĩa là chúng phát triển trên cây và lấy hầu hết các chất dinh dưỡng từ mưa trong môi trường sống tự nhiên của chúng. Những loại lan này cần một hỗn hợp giá thể bao gồm các vật liệu thoát nước tốt như rêu than bùn, xơ dừa, vỏ cây, than hạt, ...

Bạn cũng có thể mua giá thể trồng lan ở các cửa hàng bán đồ làm vườn nếu như bạn không tìm được những vật liệu này.

Tưới nước

Đầu tiên chúng ta phải kể đến chất lượng của nguồn nước cung cấp cho cây. Nguồn nước phải đảm bảo thì cây mới khỏe, hạn chế được tối đa mầm bệnh. Tốt nhất là bạn dùng nước mưa để tưới cho cây. Nếu không có thì bạn phải sử dụng nước máy để lắng khoảng 3, 4 ngày rồi sử dụng.

Vấn đề tiếp theo là bạn không được sử dụng nước quá nóng hoặc quá lạnh. Vào mùa đong khi nước quá lạnh bạn nên pha thêm chút nước nóng để khi sờ tay vào không thấy buốt quá là được.

Thời gian tưới cũng rất quan trọng. Bạn nên sử dụng hệ thống phun sương tự động có thời gian từ 10 đến 15 phút mỗi lần. Đừng để quá lâu vì lan ưa độ ẩm cao nhưng rễ của chúng cũng rất dễ bị thối. Lịch tưới cũng cần phụ thuộc vào điều kiện khác nhau. Vào mùa đông bạn chỉ cần tưới 1 lần vào khoảng 8-9 giờ sáng. Mùa hè bạn cần tưới 2 lần/ngày, tưới vào khoảng 7-8 giờ sáng và 5- 6 giờ chiều. Ngoài ra những lúc trời nắng gắt bạn có thể tưới phun sương xung quanh giàn lan để giảm nhiệt độ cho cây.

Ánh sáng

Hầu hết các loài lan đều yêu cầu ánh sáng mặt trời gián tiếp, sáng. Hãy nhớ rằng chúng thích mọc trên cây nơi chúng có bóng râm từ tán lá nhưng vẫn nhận được ánh sáng gián tiếp.

Cần tránh ánh nắng trực tiếp vì có thể làm cháy xém và hư lá lan. Nếu điều này xảy ra với cây của bạn, hãy chuyển cây lan đến vị trí mới và không cắt những lá bị cháy cho đến khi cây lan của bạn có những chiếc lá mới khỏe mạnh.

Hãy sử dụng loại lưới có độ cắt nắng từ 60% trở lên tùy vào từng loại lan khác nhau.

Bổ sung chất dinh dưỡng

Hoa lan sẽ phát triển và ra hoa mà không cần phân bón. Tuy nhiên, cho cây của bạn cũng cần cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết. Các chuyên gia khuyên bạn nên bón phân cho hoa lan ít nhất mỗi tháng một lần.

 Bạn nên pha loãng phân bón với nước, vì vậy bạn có thể bỏ qua việc tưới nước vào những ngày mà bạn sẽ bón phân. Đảm bảo tránh lá cây trong khi bón phân. Hãy sử dụng bình tưới có đầu phun hẹp tưới trực tiếp vào rễ cây.

Cắt tỉa

Sau thời kỳ ra hoa vào mùa xuân và mùa hè, lan bước vào thời kỳ nghỉ ngơi vào mùa thu khi hoa héo và rụng. Giai đoạn rụng hoa này là thời điểm tốt nhất để cắt tỉa và dọn dẹp cây lan của bạn.

Cắt tỉa cây hoa lan của bạn có thể giúp kích thích sự phát triển của lá mới. Nếu bạn là người mới bắt đầu trồng lan, cắt tỉa có thể là một công việc khó khăn. Vì vậy, điều đầu tiên cần làm là chuẩn bị sẵn sàng các công cụ. Nếu sử dụng kéo cắt tỉa, hãy đảm bảo tiệt trùng và làm sạch chúng trước và sau mỗi lần sử dụng bằng cồn tẩy rửa.

Tiếp theo, hãy kiểm tra cây lan của bạn một cách kỹ lưỡng. Bạn có thể cắt bỏ toàn bộ cành hoa nếu nó có màu nâu, không khỏe mạnh hoặc không thể cho thêm hoa nữa. Để có những chiếc mầm xanh, khỏe mạnh, hãy cẩn thận cắt tỉa chúng ngay phía trên một nút. Điều này sẽ khuyến khích sự nở rộ ở khu vực đó.

Xem thêm:25 loài hoa dễ trồng ở nước ta

Sâu bệnh hại lan

Hoa lan được trồng trong nhà lưới ít gặp vấn đề sâu bệnh hơn. Tuy nhiên, chúng có thể bị tấn công bởi một số bệnh và sâu bệnh đặc biệt là khi tiếp xúc với điều kiện sinh trưởng kém.

Các loại sâu bệnh phổ biến nhất ảnh hưởng đến cây lan bao gồm:

• Thối rễ
• Thối lá
• Bệnh đốm than
• Bệnh đốm nâu
• Sâu bướm
• Bỏng phân bón
• Châu chấu xanh
• Ốc sên và sên
• Con đom đóm

Do đó, để trồng hoa lan khỏe mạnh trong nhà lưới của bạn, bạn phải cố gắng ngăn ngừa những sâu bệnh này bằng cách cung cấp cho cây của bạn những điều kiện thích hợp như đã nêu trên.